علائم سندروم مارشال و مشخصات ژنتیکی
علائم سندروم مارشال را با نگاه کردن به افراد مبتلا به این بیماری می‌توان متوجه شد. سندروم مارشال یک بیماری ارثی است که به طور کلی با ظاهر متمایز صورت، ناهنجاری‌های چشمی، کاهش شنوایی و آرتریت زودرس مشخص می‌شود. از علائم سندروم مارشال می‌توان به کوتاهی افراد مبتلا به آن اشاره کرد داشته باشند. برخی از محققان استدلال کرده‌اند که سندروم مارشال نشان دهنده گونه‌ای از سندروم استیکلر است. اما این موضوع بحث برانگیز است. سندروم مارشال در اثر جهش در ژن COL11A1 ایجاد می‌شود و به روش اتوزومال غالب به ارث می‌رسد.
سندروم مارشال اولین بار توسط دکتر D. Marshall در سال 1958 توصیف شد و از آن زمان به طور دوره‌ای توسط محققان مورد مطالعه قرار گرفته است. علائم سندروم مارشال بیشتر باعث تغییر و بروز ویژگی‌های متفاوتی در صورت افراد مبتلا به آن می‌شود، که شامل: بینی به سمت بالا، چشم‌هایی که فاصله زیادی از هم دارند و بزرگتر از حد طبیعی به نظر می‌رسند و پل بینی صاف می‌شود.
این فرم صورت به سوژه‌ها ظاهری کودکانه می‌دهد. قسمت بالایی جمجمه به طور غیرعادی ضخیم است و رسوبات کلسیم ممکن است در جمجمه ظاهر شود. بیماران ممکن است ناهنجاری‌های کام نیز داشته باشند. علاوه بر این، آن‌ها ممکن است آرتروز اولیه، به ویژه در زانوها را تجربه کنند.
سندروم مارشال اسمیت (MSS) یک سندروم بسیار نادر است. از زمان توصیف این بیماری حدود 50 کودک و بزرگسال مبتلا به این سندروم در سراسر جهان شناخته شده است. اینکه این سندروم یکی از بیماری‌های خود التهابی است یا خیر یا درمانی برای آن وجود دارد، مسائلی هستند که در ادامه مقاله علائم سندروم مارشال به آن‌ها پرداخته شده است. بد نیست درباره علائم اولیه کمی بیشتر بدانید:
این سندروم با موارد زیر مشخص می‌شود:
- استخوان سازی غیرطبیعی که در استخوان سازی سریع در دست‌ها و پاها ظاهر می شود
- مشکلات رشد و تغذیه
- دشواری در تنفس
- عقب ماندگی ذهنی و حرکتی
- ویژگی‌های غیرمعمول صورت مانند پیشانی به وضوح قابل مشاهده، مدارهای کم‌عمق، چانه جمع شده، پل بینی فرورفته و سفیدی چشم مایل به آبی
- شکستگی‌هایی که بدون دلیل واضح از سن 5 سالگی اتفاق می‌افتد
درادامه بیشتر درباره علائم سندروم مارشال می‌خوانید.
شرح مختصری از علائم سندروم مارشال
سندروم مارشال اسمیت (MSS) برای اولین بار توسط چند پزشک در دو مرد دیده شد. آن‌ها متوجه تغییراتی در سیستم اسکلتی این بیماران شدند. گفتنی است که استخوان‌ها معمولا در چندین مرحله بالغ می‌شوند و به طور طبیعی با گذشت زمان از این مراحل عبور می‌کنند. به طور خاص، استخوان‌های کودک خردسال نسبت به استخوان‌های بزرگسالان غضروف بیشتر و رسوب کلسیم کمتری دارند.
همچنین استخوان‌های کودک در پرتو ایکس نسبت به استخوان‌های بزرگسالان کم تراکم‌تر به نظر می‌رسند. یکی از ویژگی های ثابت MSS بلوغ اسکلتی است. در بدو تولد یا در ماه‌های اول زندگی، استخوان‌های مچ دست و پا در زمانی که مطالعات با اشعه ایکس انجام می‌شود، توسعه‌یافته‌تر به نظر می‌رسند. پزشکان معمولا این پدیده را به عنوان یک سن استخوانی پیشرفته توصیف می‌کنند. با این حال، اشعه ایکس سایر استخوان‌ها اغلب طبیعی، بدون رشد پیشرفته و فقط به ندرت با شکلی تا حدودی غیر طبیعی به نظر می‌رسند.
در واقع سن استخوانی پیشرفته نیست، بلکه فقط استخوان‌سازی در مچ دست و پا غیرطبیعی است. شکل غیرطبیعی استخوان‌ها در قسمت باریک بالای سینه و در انگشتان دست و پاهای بلند و باریک خود را نشان می‌دهد. اندازه نوزادان در بدو تولد طبیعی است، اما رشد پس از آن کاهش می‌یابد و کودکان بزرگتر و بزرگسالان به طور قابل توجهی کوتاه‌تر و سبک‌تر از حد انتظار می‌شوند.
میانگین قد بزرگسالان در مقایسه با حالت طبیعی به شدت کاهش یافته است، اما به دلیل شکل غیر طبیعی ستون فقرات، تعیین قطعی آن دشوار است. معمولا ارتفاع نهایی 130-140 سانتی‌متر تخمین زده می‌شود. توجه داشته باشید رشد سر تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد و اندازه آن در طول زندگی طبیعی باقی می‌ماند.
ویژگی‌های خاص صورت در MSS عبارتند از: پیشانی پهن و برجسته، چشم‌های بیرون زده و با فاصله زیاد، چانه بسیار کوچک و بینی کوچک و رو به بالا. از آنجایی که افراد ممکن است وزن اضافه نکنند یا رشد خوبی نداشته باشند، اغلب کوچک‌تر از سایر کودکان هم‌سن هستند.
اغلب مشکلاتی که این افراد با آن مواجه هستند در ساختارهای دستگاه تنفسی (مانند حنجره و نای) است و این می‌تواند منجر به مشکل در تنفس شود. ذات‌الریه یا عفونت ریه به همین دلیل در این افراد شایع است.
تاخیرهای ذهنی و جسمی قابل توجهی تقریبا همیشه در مبتلایان رخ می‌دهد. همچنین ممکن است در انجام کارهای فیزیکی راه رفتن کندتر باشند.
به یاد داشته باشید هیچ دو بیمار مبتلا به MSS دقیقا علائم مشابهی ندارند، زیرا تفاوت‌های زیادی در این بین بیماری‌های خود التهابی غیر عفونی وجود دارد. هیچ نام جایگزینی برای سندروم مارشال اسمیت وجود ندارد، اگرچه گاهی اوقات به اشتباه به عنوان سندروم ویور شناخته می‌شود، اما آن یک بیماری جداگانه با علائمی شبیه علائم سندروم مارشال است.
خانواده‌های مبتلا به MSS می‌توانند تحت استرس زیادی قرار بگیرند، زیرا بستری شدن طولانی‌مدت در بخش مراقبت‌های ویژه برای کودکان مبتلا به MSS رایج است.
مشخصات ژنتیکی سندروم مارشال
اکثریت قریب به اتفاق افراد مبتلا به MSS در خانواده خود منحصر به فرد هستند. معمولا هیچ سابقه خانوادگی در این بیماری وجود ندارد. اگر آزمایش‌های ژنتیکی استاندارد، مانند تجزیه و تحلیل کروموزوم و مطالعات متابولیک، انجام شود، MSS نمی‌تواند تشخیص داده شود.
ژن MSS اکنون پیدا شده است و NFIX نام دارد. تاکنون تمام کودکان و بزرگسالانی که تشخیص قطعی در آن‌ها انجام شده است، تغییراتی در این ژن داشته‌اند.
لازم به ذکر است که این تغییر فقط در کودک مبتلا به MSS وجود دارد و نه در یکی از والدین (در اصطلاح پزشکی: جهش خود به خودی). بنابراین مبتلایان به علائم سندروم مارشال افرادی در کودکی با MSS مواجه می‌شوند و احتمال تکرار این اتفاق بسیار کم است (اگرچه صفر نیست).
از این رو اگر در خانواده‌ای فرزندی با علائم سندروم مارشال متولد شود و تشخیص آن توسط مطالعات ژنتیکی تایید شده باشد، احتمال اینکه فرزند دیگری از همان والدین دوباره به علائم سندروم مارشال مبتلا شود بسیار کم است. شانس برادران و خواهران سالم فرد مبتلا به MSS نیز مانند سایر افراد جامعه است.
الگوی توارث سندروم مارشال
سندروم مارشال معمولا دارای الگوی توارث اتوزومال غالب است. اغلب شرایط اتوزومال غالب را می‌توان در چندین نسل در خانواده مشاهده کرد. اگر کسی به تاریخچه خانوادگی خود نگاه کند، متوجه می‌شود که مادر، پدربزرگ، عمه، عمو و غیره همگی شرایط مشابهی دارند.
در مواردی که وضعیت اتوزومال غالب در خانواده وجود دارد، شانس یک فرد مبتلا بدون در نظر گرفتن پسر یا دختر بودن، 50درصد است. این نتایج احتمالی به طور تصادفی رخ می‌دهند که شانس آن در هر بارداری یکسان است و برای پسران و دختران نیز یکسان است.
وقتی یکی از والدین دارای ژن غیرطبیعی باشد، ژن طبیعی یا ژن غیرطبیعی خود را به فرزند خود منتقل می‌کند. بنابراین، هر یک از فرزندان آن‌ها 50درصد (1 در 2) شانس به ارث بردن ژن تغییر یافته و تحت تاثیر قرار گرفتن این بیماری را دارند.
همچنین 50درصد (1 در 2) احتمال دارد که یک کودک نسخه طبیعی ژن را به ارث ببرد. اگر این اتفاق بیفتد کودک تحت تاثیر این اختلال قرار نمی‌گیرد و نمی‌تواند آن را به هیچ یک از فرزندان خود منتقل کند.
مواردی از تغییرات ژن اتوزومال غالب یا جهش وجود دارد که قبلا هیچ‌کس در خانواده آن را نداشته و به نظر می‌رسد که یک چیز جدید در خانواده باشد. این جهش de novo نامیده می‌شود. برای فرد مبتلا، شانس ارث بردن فرزندانشان 50درصد خواهد بود. با این حال، سایر اعضای خانواده عموما در معرض خطر بیشتر نیستند.
جمعیت شناسی سندروم مارشال
سندروم مارشال اسمیت به ندرت در جمعیت عمومی تشخیص داده شده است. در واقع، هیچ نرخ آماری برای این بیماری در دسترس نیست. به نظر می‌رسد که در سراسر جهان وجود دارد و مردان و زنان را به طور مساوی تحت تاثیر قرار می‌دهد.
مهمترین عوارض و علائم سندروم مارشال
- همان‌طور که در بالا اشاره شد جدی‌ترین عارضه پزشکی در سندروم مارشال مشکلات تنفسی مرتبط است. ساختارهای سیستم تنفسی، مانند حنجره و نای، ممکن است به درستی عمل نکنند، زیرا می‌توانند فلاپی، نرم و کمتر از حد معمول عضلانی باشند. به همین دلیل، راه‌های هوایی ممکن است مسدود شوند
- علاوه بر این مخاط ممکن است شروع به جمع شدن کند و افزایش باکتری را در پی داشته باشد که می‌تواند منجر به ذات‌الریه شود. عفونت گوش در مبتلایان به علائم سندروم مارشال شایع است، زیرا باکتری به گوش نیز سرایت کند. از دیگر دلایلی که این افراد دچار مشکلات تنفسی می‌شوند باریک شدن مجاری بینی در آن‌ها است که می‌تواند در تنفس نیز مشکل ایجاد کند
- کودکان مبتلا به علائم سندروم مارشال ممکن است به دلایل مشابهی که ممکن است در تنفس مشکل داشته باشند، در خوردن و بلع نیز مشکل داشته باشند. به‌علاوه، ممکن است رفلکس مکیدن و بلع ضعیفی داشته باشند که معمولا با حرکات عضلانی کنترل می‌شود. همان‌طور که قبلا ذکر شد، یکی دیگر از ویژگی‌های سندروم مارشال عدم رشد مناسب و افزایش وزن است. این مورد می‌تواند تا حدی به دلیل مشکل در تغذیه این افراد باشد، اگرچه آن‌ها اغلب حتی در هنگام تولد بسیار کوچک هستند
- سن استخوانی پیشرفته در همه افراد مبتلا به MSS وجود دارد. به طور خاص، استخوان‌های یک کودک تازه متولد شده مبتلا به MSS، با توجه به سن‌شان، در عکس‌برداری با اشعه ایکس متراکم‌تر از آنچه باید باشد به نظر می‌رسند
در حالی که اشعه ایکس از دست‌ها و مچ دست آن‌ها اغلب سن استخوانی یک فرد را تعیین می‌کند، افراد مبتلا به MSS اغلب سن استخوانی پیشرفته‌ای را در کل اسکلت خود دارند. آن‌ها همچنین ممکن است فالانژهای میانی دست داشته باشند که در عکس اشعه ایکس قابل مشاهده است. - ویژگی‌های چهره افراد مبتلا به علائم سندروم مارشال شامل مواردی است که قبلا ذکر شد، اما سایر ویژگی‌ها نیز گاهی اوقات ممکن است وجود داشته باشند. این علائم می‌توانند صلبیه آبی رنگ (بخش های سفید چشم)، دور سر بزرگ (اندازه گیری دور سر) و صورت کوچک و مثلثی شکل (که نقطه مثلث در چانه قرار دارد) باشد
- گاهی اوقات، چین‌های دست در افراد مبتلا به MSS عمیق‌تر از حد معمول است. انگشت اول (بزرگ) نیز می‌تواند بلندتر و بزرگتر از حد معمول باشد. ویژگی‌های اضافی شامل هیرسوتیسم و فتق نافی است. گاهی اوقات ممکن است کم‌شنوایی رخ دهد. گوش‌ها نیز ممکن است بزرگتر باشند، ظاهری «مچاله شده» داشته باشند یا پایین‌تر از حد معمول باشند
- تغییرات در مغز می‌تواند در مبتلایان به علائم سندروم مارشال رخ دهد. در سال 1997 فردی گزارش شد که دارای عصب بینایی (عصبی که چشم‌ها را به مغز متصل می‌کند) کوچک‌تر از حد معمول داشت و در نتیجه دچار مشکلات بینایی شده بود. برخی از کودکان ممکن است جسم پینه‌ای، ساختاری در مغز را از دست داده باشند
تاخیرهای ذهنی و جسمی در مبتلایان به سندروم مارشال وجود دارد و معمولا بسیار قابل توجه است. این علامت تا حدی به دلیل ناهنجاری‌های مغزی باشد که گاهی دیده می‌شود. ممکن است عدم تکلم جزئی تا کامل در افراد مبتلا به MSS وجود داشته باشد که یکی دیگر از نشانه های تاخیر ذهنی است.
علائم کلی سندروم مارشال
- دندان غیرطبیعی
- نارهای متورم (نوک بینی به سمت بالا)
- آرترالژی (درد مفاصل)
- براکیسفالی (جمجمه کوتاه و پهن)
- پل بینی پهن
- آب مروارید (کدر شدن عدسی چشم)
- پل بینی فرورفته
- فرم صورت صاف
- چشم‌های گشاد (هیپرتلوریسم)
- توسعه نیافتگی استخوان گونه (هیپوپلازی استخوان زیگوماتیک)
- فیتروم طولانی
- صاف شدن مالار
- فک پایین کوچک (micrognathia)
- نزدیک بینی (نزدیک بینی)
- اختلال شنوایی حسی عصبی
- بینی کوتاه
- قد کوتاه
- افزایش حجم لب پایین
- لب بالا پر
روش‌های تشخیص علائم سندروم مارشال
تشخیص یک بیماری ژنتیکی یا نادر اغلب می‌تواند چالش برانگیز باشد. متخصصان مراقبت‌های بهداشتی معمولا به تاریخچه پزشکی، علائم، معاینه فیزیکی و نتایج آزمایش‌های آزمایشگاهی فرد نگاه می‌کنند تا تشخیص دهند.
بنابراین همه افراد مبتلا به علائم سندروم مارشال از طریق معاینه فیزیکی دقیق و مطالعه تاریخچه پزشکی مورد تشخیص قرار می‌گیرند. این تشخیص بالینی اکنون با آزمایش تغییر در ژن NFIX قابل اثبات است.
سن اسکلتی پیشرفته را می‌توان در اشعه ایکس از دست و مچ بیمار مشاهده کرد، زیرا این روش معمولی برای ارزیابی سن استخوان است. بررسی کامل بدن با اشعه ایکس روش خوبی برای ارزیابی سن سایر استخوان‌ها نیز است. سن استخوانی پیشرفته همیشه در سندروم مارشال اسمیت دیده می‌شود، اما ممکن است در سایر سندروم‌های ژنتیکی نیز وجود داشته باشد.
سندروم سوتوس شامل یافته‌های اسکلتی مشابهی است، اما افراد به طور کلی بزرگتر از حد معمول هستند و می‌توانند تاخیرهای ذهنی بسیار خفیفی داشته باشند یا حتی کاملا طبیعی باشند. سندروم ویور شامل بلوغ اسکلتی پیشرفته است، اما افراد اغلب بزرگتر از حد معمول هستند و سایر خصوصیات صورت خاص (مانند چشمان بسیار باریک و کوچک) دارند. اگر عوارض تنفسی و خصوصیات صورت که در MSS مشاهده می‌شود وجود نداشته باشد، می‌توان این موارد و سایر شرایط را رد کرد.
درمان و مدیریت علائم سندروم مارشال
همان‌طور که قبلا ذکر شد، بستری شدن طولانی مدت برای افراد مبتلا به MSS رایج است. بیشتر این موارد شامل درمان عوارض تنفسی شدید MSS می‌شود. این نوع از عوارض اغلب نیاز به انجام تراکئوتومی برای کمک به تنفس دارند. برداشتن دستی تجمع مخاط با ساکشن در نزدیکی تراکئوتومی رایج است. ذات‌الریه مکرر شایع است و آنتی بیوتیک‌های داخل وریدی اغلب درمان هستند، مانند افراد بدون MSSt اما هیچ درمان خاصی برای سن استخوانی پیشرفته وجود ندارد.
از آنجایی که تغذیه برای کودکان مبتلا به سندروم مارشال می‌تواند دشوار باشد، اغلب نیاز به گاستروستومی است و تغذیه مستقیما از طریق لوله گاستروستومی انجام می‌شود. اطمینان از حفظ رشد مناسب کودکان مبتلا به MSS یک چالش است و گاهی اوقات گاستروستومی تنها راه برای رسیدن به این هدف است.
جراحی پلاستیک می‌تواند بینی زینی را در سندروم مارشال بهبود بخشد. سایر روش‌های جراحی برای برداشتن عدسی چشم‌های مبتلا به آب مروارید استفاده می‌شود و پس از آن از کاشت لنز به عنوان جایگزین استفاده خواهد شد. سپس، لنزهای تماسی ممکن است به بهبود وضوح بینایی کمک کنند. از تکنیک‌های لیزر برای شل کردن هر ماده‌ای مانند قرنیه یا کپسول عدسی که ممکن است به لنز بچسبد استفاده می‌شود. استفاده از سمعک نیز در برخی موارد مفید است. مشاوره ژنتیک برای افراد مبتلا و خانواده‌های آن‌ها توصیه می‌شود.
درمان‌های تحقیقاتی
پس از برداشتن عدسی آسیب دیده در کودکان مبتلا به آب مروارید مادرزادی، ممکن است لنز داخل چشمی (IOL) کاشته شود. اگر از نظر فنی امکان پذیر باشد، IOL در کپسول لنز کاشته می‌شود. قبل از اینکه بتوان از این کاشت به طور کلی برای حفظ بینایی و کاهش دوبینی استفاده کرد، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
پیش‌آگهی سندروم مارشال
سندروم مارشال اسمیت مدت‌هاست که به عنوان یک بیماری دوران کودکی در نظر گرفته می‌شود، زیرا افراد مبتلا به طور معمول در دوران کودکی زنده نمی‌مانند. بیشتر کودکان مبتلا به علائم سندروم مارشال در اوایل دوران نوزادی و اغلب تا سه سالگی، عمدتا به دلیل عوارض شدید تنفسی و عفونت‌هایی که ممکن است جان خود را از دست داده‌اند؛ اما در حال حاضر گزارش‌هایی از بزرگسالان مبتلا به علائم سندروم مارشال وجود دارد و اکثر کودکانی که اخیرا متولد شده‌اند در وضعیت خوبی باقی می‌مانند. بنابراین به نظر می‌رسد که مراقبت‌های مدرن به اکثر کودکان کوچک اجازه می‌دهد تا از دوران نوزادی و اوایل کودکی زنده بمانند.
اطلاعات محدودی در مورد میانگین طول عمر افراد مبتلا به سندروم مارشال وجود دارد. یک مقاله خانواده‌ای را با اقوام آسیب دیده بسیاری در چندین نسل توصیف می‌کند که مبتلا به سندروم مارشال هستند و در سنین 30 و 40 سالگی هستند. همچنین گزارش‌های خاصی از افرادی وجود دارد که مشکوک به سندروم مارشال هستند و در سنین 29 و 35 سالگی حال عمومی خوبی دارند.
از داده‌های پزشکی به نظر می‌رسد که افراد مبتلا به سندروم مارشال ممکن است امید به زندگی نسبتا طبیعی داشته باشند. انتظار نمی‌رود که ویژگی‌های اصلی سندروم مارشال تهدیدکننده زندگی باشد، اگرچه شدت علائم در بین افراد مبتلا متفاوت است. تنها یک مقاله در حوزه پزشکی بیان کرد که ممکن است طول عمر به دلیل این وضعیت کوتاه شود.
نویسندگان بیان کرده‌اند که مشکلات تنفسی مربوط به سندروم مارشال ممکن است منجر به کاهش طول عمر شود. با این حال، مشکلات تنفسی در حال حاضر یکی از ویژگی‌ها و علائم سندروم مارشال محسوب نمی‌شود و هیچ مقاله دیگری به این نگرانی اشاره نکرده است.
