دلایل ابتلا به سندروم مارشال چیست و چطور میتوان از آن پیشگیری کرد؟
دلایل ابتلا به سندروم مارشال به طور کامل به جهش ژنها مرتبط است. سندروم مارشال یک اختلال ژنتیکی نادر اتوزمال (autosomal) غالب است که در اثر جهش در ژن COL11A1 ایجاد میشود. پس میتوان از دلایل ابتلا به سندروم مارشال جهشهای ژنتیکی را نام ببریم. این بیماری در دسته بیماریهای خودالتهابی غیرعفونی قرار دارد.
سندروم مارشال اولین بار توسط دکتر مارشال و دکتر هیل وبر در سال 1966 در آفریقای جنوبی توصیف و شناخته شد. در این مقاله به بررسی دلایل ابتلا به سندروم مارشال صحبت خواهیم کرد، با ما همراه باشید:
دلایل ابتلا به سندروم مارشال چیست؟
سندروم مارشال یک اختلال ژنتیکی نادر اتوزومال غالب است که در اثر جهش در کلاژن XI، ژن پلی پپتید آلفا -1 (COL11A1) واقع در کروموزوم 1p21.1 ایجاد میشود. معمولا جهشهایی که باعث سندروم مارشال میشوند، جهشهای محل اتصال هستند که شامل درج جفت پایه یا حذف اینترون 50 است. در این مقاله از مجله پزشکی مسیر به بررسی دلایل ابتلا به سندروم مارشال و علائم و راههای درمان آن پرداختهایم.
اختلالات ژنتیکی معمولا زمانی رخ میدهند که تنها یک نسخه از یک ژن غیرطبیعی برای ایجاد یک بیماری خاص ضروری باشد. ژن غیر طبیعی میتواند از هر یک از والدین به ارث برسد یا میتواند نتیجه یک جهش جدید (تغییر ژن) در فرد مبتلا باشد.
خطر انتقال ژن غیر طبیعی از والدین مبتلا به فرزندان برای هر بارداری50درصد است. بنابراین میتوانیم از دلایل ابتلا به سندروم مارشال ژن معیوب و به ارث رسیده از والدین را نام ببریم.
علت بروز سندروم مارشال زمانی است که کودک دو نسخه غیرطبیعی از یک ژن را به ارث میبرد. ممکن است در این خانواده هر دو والدین به طور خفیف تحت تاثیر سندروم استیکلر باشند و در این شرایط احتمال به ارث رسیدن ژن بیماری در فرزندان بیشتر خواهد بود. در این حالت خطر عود و به ارث رسیدن این ژن با هر بارداری 25درصد است. این نکته نیز قابل ذکر است که دلایل ابتلا به سندروم مارشال در مردان و زنان تاثیر یکسانی دارد. به این صورت که ابتلا به این بیماری در زنان و مردان مساوی است.
علائم این بیماری چیست؟
برای اکثر بیماریها، علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. افراد مبتلا به یک بیماری ممکن است همه علائم ذکر شده برای آن بیماری را نداشته باشند.
در بیماران مبتلا به سندروم مارشال قسمت مرکزی یا وسط صورت صاف یا فرو رفته است، همچنین پل بینی صاف (بینی زینی) و سوراخهای بینی به سمت بالا متمایل هستند و فضای بین چشمها (هیپرتلوریسم) آنها بدون برآمدگی و صاف است. این بیماری مشکلات پوستی مانند کهیر، برآمدگی پاپولار و تخریب حاد بافتها که در نتیجه به آتروفی پوست (تحلیل و کاهش اندازه عضلات) منجر میشود را نیز در بیماران ایجاد میکند.
یکی دیگر از علائم این بیماری این است که قسمت فوقانی گنبد مانند جمجمه (کالواریا) ضخیمتر از حد معمول است و رسوبات کلسیم را میتوان در جمجمه یافت. در این افراد سینوسهای فرونتال ممکن است وجود نداشته باشند. نقایص چشمی که در بیماران مبتلا به سندروم مارشال یافت میشود شامل موارد زیر است:
- نزدیک بینی
- آب مروارید، بیماری چشمی که در آن عدسی شفافیت خود را از دست میدهد
- فضای بین چشمها صاف و بدون برآمدگی است که باعث میشود کره چشم بزرگتر از حد طبیعی به نظر برسد
سایر علائمی که در برخی از بیماران مبتلا به سندروم مارشال نشان داده میشود شامل موارد زیر است:
- چشمهای ضربدری ازوتروپی وضعیتی که در آن خط دید در یک چشم بالاتر از چشم دیگر است
- جداشدگی شبکیه
- گلوکوم که در آن برآمدگی دندانهای فوقانی کوچکتر از حد طبیعی است
- در این بیماران کاهش شنوایی ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد. این تحریف شنوایی نتیجه آسیب عصبی (حسی عصبی) است.
- در بین کودکان بین 1 تا 4 ساله که در زمان نوزادی علائمی بروز ندادهاند، دوره بیماری میتواند طولانی (ازچند ماه تا یک سال باشد) و علائم با یک فاز التهابی حاد عود کند
- از نظر مورفولوژیکی، فاز حاد شامل ضایعات سفت، اریتماتوز و نفوذی است که حدود یک یا دو هفته طول میکشد. این علائم اغلب به صورت حلقههایی با فلسها یا پلاکهای ( یا هر دو نوع با هم) منتشر شده در بدن مشاهده میشوند این علائم صورت و گردن را بیشتر تحت تاثیر قرار میدهد، اما سایر سطوح پوست بدن نیز میتوانند تحت تاثیر قرار بگیرند. در این نواحی کاهش کشش، شلی و معمولا آتروفی خفیف دیده میشوند. در این زمان حالت چهره سالخورده یا پیر به نظر میرسد
بیماریهای مشابه با سندروم مارشال
علائم و اختلالات بیماریهای زیر مشابه با بیماریهای خودالتهابی مانند سندروم مارشال است:
- دیسپلازی اسپوندیلوایپفیزیال مادرزادی (Congenital spondyloepiphyseal dysplasia) یک اختلال ژنتیکی است که با کمبود رشد قبل از تولد، ناهنجاریهای ستون فقرات یا چشم همراه است. با افزایش سن افراد مبتلا به این بیماری به دلیل ناتوانی در رشد دچار کوتاهی قد (کوتاهی نامتناسب گردن، تنه و تغییر شکل گردن) کاهش توان عضلانی، انحنای غیر طبیعی در ستون فقرات میشوند. دلایل ابتلا به سندروم مارشال و دیسپلازی اسپوندیلوایپفیزیال مادرزادی اختلالات ژنتیکی است.
- سفلیس مادرزادی که یک بیماری عفونی مزمن است که توسط اسپیروکت (ترپونما پالیدوم) در زمانی جنینی در رحم ایجاد میشود. علائم این بیماری ممکن است تا چند هفته یا چند ماه پس از تولد ظاهر نشود و در برخی موارد ممکن است سالها طول بکشد تا علائم ظاهر شوند. سیفلیس مادرزادی از مادری که قبل یا در طول بارداری به این بیماری مبتلا شده است به کودک منتقل میشود
- سندروم استیکلر به گروهی از اختلالات بافت همبند گفته میشود که بر سیستمهای متعددی از اندامهای بدن مانند چشمها، اسکلت، گوش داخلی یا سر و صورت تاثیر میگذارد. بافت همبند همان پروتئین کلاژن است که بین سلولهای بدن قرار داشته و به آنها شکل و استحکام میبخشد و در سراسر بدن یافت میشود.
سندروم استیکلر اغلب بافت همبند چشم را تحت تاثیر قرار میدهد. این تاثیر بیشتر در قسمت داخلی کره چشم (زجاجیه)، بافت تخصصی که به عنوان یک بافر یا بالشتک برای استخوانها در مفاصل(غضروف) و انتهای استخوانهایی که کره چشم را تشکیل میدهند، دیده میشود. سندروم واگنر یک اختلال ژنتیکی بسیار نادر است که به عنوان یک صفت غالب اتوزومی به ارث میرسد و در اثر جهش در ژن CSPG2 در کروموزوم 5q13-14 ایجاد میشود. مشکلات چشمی که این بیماری ایجاد میکند دژنراسیون شبکیه و آب مروارید است. جداشدگی شبکیه به ندرت در این بیماری اتفاق میافتد و همچنین مشکلات خارج از چشم گزارش نشده است
سندروم واگنر نیز مانند دلایل ابتلا به سندروم مارشال یک اختلال ژنتیکی است.
سندروم مارشال چطور تشخیص داده میشود؟
تشخیص یک بیماری ژنتیکی یا نادر اغلب میتواند چالش برانگیز باشد. متخصصان مراقبتهای بهداشتی معمولا به تاریخچه پزشکی، علائم، معاینه فیزیکی و نتایج آزمایشهای آزمایشگاهی فرد نگاه میکنند تا بتوانند این بیماری را تشخیص دهند. با توجه به این موضوع تشخیص دلایل ابتلا به سندروم مارشال نیز کمی سخت است؛ اما علائم آن قابل شناسایی هستند.
تشخیص بیماری سندروم مارشال از طریق معاینه بالینی بیشتر صورت میگیرد، اما نیاز به تایید هیستوپاتولوژیک (histopathological) دارد.
فاز التهابی اتساع مویرگی و ارتشاح اطراف عروقی متشکل از نوتروفیلها و ائوزینوفیلها را نشان میدهد. در فاز مزمن، شایعترین یافته کاهش قابل توجه الیاف الاستیک در تمام سطوح پوست با الیاف باقیمانده تکه تکه شده و ضخامت نامنظم است. در این دوره فیبرهای کلاژن معمولا طبیعی هستند.
تشخیص اصلی دلایل ابتلا به سندروم مارشال شامل آنتودرما (anetoderma) و الاستولیز میانی پوست (mid dermal elastolysis) است. آنتودرما بر خلاف سندروم مارشال با ضایعات کوچکتر مشخص میشود که نشاندهنده فتق در هنگام لمس است.
الاستولیز میانی پوست را میتوان از این سندروم بر اساس الگوی الاستولیز که به غشا میانی مشبک پوست محدود میشود، متمایز کرد. همچنین، الاستولیز میانی پوستی روی صورت تاثیری ندارد.
راههای درمان این بیماری
باید گفت که این بیماری درمانی ندارد، اما با انجام مشاوره پزشکی و انجام آزمایشهای ژنتیک قبل از ازدواج به ویژه در افرادی که خودشان این بیماری را دارند یا فردی در خانواده مبتلا به این بیماری است میتوانند از تولد نوزادانی با این بیماری جلوگیری کنند.
در مواردی داروی داپسون به بیمارانی که در مرحله التهاب بودند داده شده است. این دارو توانسته میزان بیماری خود التهابی و تورم را با موفقیت کاهش دهد، اما از پیشرفت بیماری جلوگیری نمیکند.
باید گفت که استفاده از جراحیهای مختلف میتواند تغییرات و صدمات ایجاد شده در اندامهای مختلف به دلیل سندروم مارشال را تا حد زیادی بهبود دهد.
از جمله جراحیهای و تجهیزات پزشکی که برای این بیماران موثر است میتوانیم موارد زیر را نام ببریم:
- جراحی پلاستیک میتواند بینی زینی را در سندروم مارشال بهبود ببخشد
- جراحی برای برداشتن عدسی چشمهای مبتلا به آب مروارید استفاده شده و بعد از آن از کاشت لنز به عنوان جایگزین عدسی مشکلدار استفاده میشود. پس از آن، لنزهای تماسی ممکن است به بهبود وضوح بینایی کمک کند. از تکنیکهای لیزر برای شل کردن هر مادهای مانند قرنیه یا کپسول عدسی که ممکن است به لنز بچسبد استفاده میشود
- استفاده از سمعک در برخی موارد برای افزایش میزان شنوایی مفید است
روش ویرایش ژن از طریق ابزاری که اخیرا کشف شده به نام GRISPR، میتواند یک توالی DNA را برای ترمیم یک ژن منحرف ویرایش کند.
این روش روی حیوانات و گیاهان به صورت گسترده انجام شده و در مرحله آزمایش روی انسان است .اگر این روش روی انسان جواب دهد تحولی اساسی در علم پزشکی خواهد بود.
اطلاعاتی راجع به افراد مبتلا به این بیماری
اطلاعات محدودی در مورد میانگین طول عمر افراد و دلایل ابتلا به سندروم مارشال در بین مبتلایان به این بیماری وجود دارد. یک مقاله خانوادهای را با اقوام آسیب دیده در چندین نسل توصیف میکند و به افرادی اشاره میکند که سندروم مارشال دارند و در دهه 30 و 40 زندگی خود هستند.
همچنین گزارشهای خاصی از افرادی وجود دارد که مشکوک به سندروم مارشال هستند و در سنین 29 و 35 سالگی به سر میبرند.
با توجه به تحقیقاتی که شده به نظر میرسد که افراد مبتلا به سندروم مارشال امید به زندگی نسبتا طبیعی دارند. انتظار نمیرود که ویژگیهای اصلی و دلایل ابتلا به سندروم مارشال تهدیدکننده زندگی باشند، اگرچه شدت علائم ممکن است در بین افراد مبتلا متفاوت باشد.
یادداشت پایانی
بسیاری از بیماریهایی که انسان به آنها مبتلا میشود یک دلیل یا ریشه بیرونی دارند. اما دستهی دیگر از بیماریها ریشه ارثی یا درونی داشته و فرد از بدو شکلگیری نطفه خود با آن درگیر است. دلایل ابتلا به سندروم مارشال نیز یک نقص ژنتیکی است که از والدین به فرزند منتقل میشود.
این بیماری روند طولانی مدتی دارد و با انواع مختلفی از جراحیها (جراحی پلاستیک، چشم و گوش) میتوان عوارض ناشی از آن را کم و یا درمان کرد.
سپاس که تا انتهای مقاله دلایل ابتلا به سندروم مارشال با ما همراه بودید. در صورتی که سؤال، پیشنهاد یا انتقادی داشتید با ما در ارتباط باشید.